Oostenrijkse tradities – Schnapps
Oostenrijkse tradities – Schnapps. iedereen is er wel bekend mee; het hartversterkertje wat in Oostenrijk zo graag gedronken word. Schnapps! Verkrijgbaar in een hele reeks van smaken en sterktes, verwarmt dit drankje je na koude uren op de piste. Maar ook tijdens de après ski is de schnapps steevast populair. Want…”het tikt zo lekker weg” Maar wat is schnapps nou precies? Waar word het van gemaakt? En wat voor soorten heb je allemaal? Toni van schnapps-branderij “Kapruner Edelbrände” legde het ons uit!
Eeuwen oud, maar zonder smaakverlies
Ondanks dat tegenwoordig iedereen schnapps kent, vormt deze drank al eeuwen een belangrijk onderdeel van de Oostenrijkse cultuur. De eerste schnapps dateren van de 15e en 16e eeuw. Immers toen men de techniek van destilleren ontdekte, begonnen velen te experimenteren met het maken van dranken. Vroeger werd schnapps dan ook gemaakt van alles wat suiker bevatte. Omdat het goedkoper was dan wijn of bier, werd schnapps veel aan huis gemaakt als alternatieve drank. Boeren met boomgaarden hadden immers de grondstoffen tot hun beschikking, terwijl voor bier en wijn de grondstoffen aangevoerd moesten worden. Ook het productieproces van bier en wijn was langer en duurder, dus de schnapps productie won snel aan populariteit.
Van suiker tot alcohol
Zoals met de productie van vrijwel elke alcoholische drank, zijn er suikers nodig om alcohol te krijgen. Deze suikers komen, voornamelijk, uit fruit. Door middel van een gistproces van de fruitmengeling, ook wel “cuvèe” genaamd, word de basis voor het destilleerproces verkregen. Afhankelijk van de soorten fruit, de onderlinge verhoudingen, kwaliteit en suikergehaltes, word gezocht naar een uitgebalanceerde smaak. Hierin is enorm veel variatie te vinden. Een echte schnapps bevat ongeveer 40% alcohol en word in 2cl glaasjes geserveerd. Maar er zijn ook soorten die veel hogere niveaus bevatten, zoals de “Umblachter” met een duizelingwekkende 85%!
De bekendste schnapps is eigenlijk wel de “Obstler”, afgeleid van “Obst” oftewel fruit. Over het algemeen gaat het hier om een mengeling van peren en appel. Echter hangt de smaak van de Obstler sterk samen met de kwaliteit van het fruit wat gebruikt word. Zeker vroeger werd voor deze schnapps vaak rest-fruit gebruikt, welke na het destilleren een drank met een scherpe, vaak minder aangename, smaak opleverde. Om dit te verbloemen, werd de Obstler altijd ijskoud geserveerd. Tegenwoordig zijn er echter velen branderijen welke een zeer smakelijk Obstler produceren, van top fruit en met een zeer mooie smaak.
Voor elk wat wils
Als het om schnapps gaat, is er eigenlijk voor elke smaak wel een passende schnapps te vinden. De bekendste schnapps, de Obstler, kent iedereen wel. Daarnaast zijn de “Willi-birne” (peren-schnapps) en de “Marille” (abrikozen-schnapps) ook bekende shotjes. Maar er is meer; een schnapps van pruimen staat bekend als “Zwetschkenschnapps”, kersen geven “Kirschschnapps” en frambozen “Himbeerschnapps”.
Maar hiermee is het aanbod nog lang niet compleet. Velen branderijen experimenteren er lustig op los met combinaties van fruit, uitheemse fruitsoorten, en soms ook additionele kruiden en smaken. Naast fruit zijn er inmiddels ook schnapps van andere grondstoffen op de markt. Hazelnoot-schnapps (ook wel “Nutella-schnapps” genoemd) wint aan populariteit, zeker onder de dames. Evenals schnapps welke kruiden zoals kummel en basilikum als basis hebben. Al deze soorten zijn heldere, doorzichtige dranken, soms met een lichte kleur welke bij de hoofdgrondstof hoort. Tevens ligt het alcoholgehalte altijd rond de 40%.
Maar er ontstaat ook een steeds grotere markt voor de zogenaamde “schnapps-likeuren”. Deze zijn, zoals de term “likeur” al verraad, minder sterk. Ze bevatten een hoger suiker-rest gehalte, wat resulteert in een zachtere smaak. Aangenaam om te drinken en de hoofdsmaak, bijvoorbeeld appel of kers, is vaak duidelijk te onderscheiden. Donkerder van kleur en worden in iets grotere hoeveelheden geserveerd. Ook hier zijn er interessante smaakcombinaties te vinden, welke de moeite waard zijn om te proberen. Wat dacht je van een “chilli-choco” schnapps-likeur? Of een huisgemaakte eierlikeur? Heerlijk als afsluiting van een traditioneel Oostenrijks diner met een kopje koffie.
Vaderlandse trots
Zoals eerder gezegd is de geschiedenis van schnapps al oud en sterk vervlochten met de Oostenrijkse tradities. Maar waar vroeger geadviseerd werd om na het eten schnapps te drinken om de vertering te bevorderen, is schnapps tegenwoordig niet meer uit de gastronomie weg te denken. Wel zijn er enorme verschillen in smaak van de verschillende producenten. Waar de grootschalig geproduceerde schnapps altijd hun eigen smaakprofiel hanteren, zijn de kleinschalige, lokale branderijen meer “artisan” en spelen met hun unieke smaakprofielen. Aangezien Oostenrijkers dol zijn op hun cultuur, zijn de zelfstandige branderijen van Oostenrijk, ook wel “Selberbrennter” of “Hausbrand” genoemd, een goed bewaard geheim. Geheime familierecepten worden over generaties doorgeven en verbeterd.
In Kaprun hebben we het geluk dat we een meermaals bekroonde schnapps-branderij hebben; Kapruner Edelbränd. Gerund door Toni, produceert deze branderij elk jaar de beste schnapps van de regio. Alleen top kwaliteit fruit word gebruikt, het liefst uit eigen regio. Maar ook experimentele smaken met uitheems fruit behoren tot het aanbod. Naast hoge kwaliteit Obstler, Marille en Willi-Birne, produceert Toni ook unieke schnapps-smaken. Wat dacht je van kers-honing? Of Enzian? Tevens is zijn eierlikeur om je vingers bij af te likken! Reeds verschillende malen zijn de producten van Toni bekroond met een onderscheiding. Dus ben je in de buurt van Kaprun, kom dan gerust langs voor een schnapps bij deze branderij, want het is de moeite waard. Naast de verkoop van schnapps, behoren een bezoek aan de branderij-kamer met uitleg en een heuze schnapps-proeverij tot de mogelijkheden. Een super gezellig uitje na een dagje skiën. Meer informatie kan je vinden op Facebook onder ‚Kapruner Edelbrände‘ of klik HIER of ga naar de website van Unteraigen.
Ik zeg “Prost”
Wil je nu echt niets missen van de berichtgeving van FANtastisch Oostenrijk?
Iedere dag als eerste geïnformeerd worden over het weer, video’s, updates en alles wat het leuk maakt in de Oostenrijkse Alpen, abonneer je dan op onze FANtastische Push berichten. Je kunt je abonneren via jouw mobiel, laptop, tablet of pc (en het is natuurlijk volkomen gratis) Linksonder in het scherm zie je een rood bolletje oplichten. Druk op deze knop en je krijgt dagelijks een signaal dat er een nieuw bericht klaar staat. Helaas is het wel zo dat de Apple apparatuur niet aan deze berichtendienst mee wil werken.
